‘Onze insteek moet zijn: Wie ben jij als mens en waar word je blij van?’

Sinds mei van dit jaar is Jolanda van Zorge-Eikendal Kwartiermaker Informele Zorg bij Livio. Haar missie: het aanjagen van een cultuurverandering binnen Livio. “Het doel is dat we het gesprek met ouderen die een beroep op ons doen anders gaan voeren. Meer vanuit het perspectief van de cliënt, en minder vanuit onze eigen blik als zorgverlener. De rol van naasten en vrijwilligers wordt daarbij belangrijker dan ooit.” 

Als voormalig mantelzorgmakelaar weet Jolanda als geen ander hoe belangrijk het is om écht te kijken naar wat er voor mensen mogelijk is. “We hebben al een mooie basis met onze schijf van vijf methodiek. Aan de hand van een gesprek bekijken we stapsgewijs wat iemand nog zelfstandig kan, wat mogelijk wordt met hulpmiddelen, waar naasten kunnen helpen en wat we als professionals toevoegen. Dat is een sterke methodiek. Waar we ons met het programmateam op willen richten is hoe we dat gesprek nog meer vanuit de persoon zelf kunnen voeren. Niet alleen: 'Wat kunt u nog?', maar vooral: 'Wie bent u als mens? Wat doet u graag en waar wordt u blij van? Heeft u mensen om u heen die belangrijk voor u zijn?' Zodat we samen kunnen kijken: hoe zorgen we ervoor dat u kunt blijven doen wat voor u betekenisvol is? De bewustwording dat we dat goede gesprek anders moeten gaan voeren, wil ik heel graag aanjagen.” 
 
Samen zorgen wordt de norm 
In het programmaplan dat Jolanda hiervoor samen met collega Amy Koppelman aan het opzetten is, staat samen zorgen centraal. “De crux is dat we niet moeten kijken hoe wij zorg gaan overnemen, maar hoe wij ervoor zorgen dat de cliënt zo lang mogelijk op eigen kracht kan blijven leven. Zowel intramuraal als extramuraal. Naasten worden daarbij vanaf het eerste tot het laatste moment betrokken. Iedereen krijgt de gelegenheid om zijn stem te laten horen. Ik durf wel te stellen dat samen zorgen de basis wordt waarop de ouderenzorg staat.” 
 
Aandacht voor elkaar 
Een gelijkwaardige samenwerking realiseren met cliënten en naasten klinkt vanzelfsprekend, maar is volgens Jolanda nog best een uitdaging. “Het vraagt om anders te kijken naar wat er al gebeurt. Een partner die dagelijks zijn vrouw helpt bij het eten; dat is zo waardevol voor hun contact én het ontlast medewerkers. Of een zoon die elke week samen met zijn vader naar de kapper gaat, zoals ze dat thuis ook altijd deden. Dat zijn momenten die veel betekenen en die continuïteit geven. Er gebeurt al zoveel moois, maar we maken er nog geen afspraken over. Het duurt wel even voordat je zo’n cultuuromslag hebt gerealiseerd. Toch denk ik dat het werk er voor iedereen alleen maar leuker op wordt. We gaan anders samenwerken. Met elkaar, met de cliënt en met naasten. Het gaat om echt aandacht voor elkaar en samen kijken hoe we het leven van de cliënt op een positieve wijze blijven organiseren." 

Praktische dingen maken het verschil
Voor Jolanda ligt de uitdaging vooral in het samen optrekken. "Wat mij zo enthousiast maakt is dat we dit niet alleen doen. Amy Koppelman en ik werken nauw samen, en we hebben een mooie samenwerking met vrijwilligerscoördinatoren Diane Steenbrugge en Mara Kremer. Zij kennen de vrijwilligers en hun verhalen. Samen kunnen we echt iets moois neerzetten. Het programmaplan dat we ontwikkelen draait om concrete stappen. Hoe zorgen we dat het welkomstgesprek anders gaat? Hoe maken we goede afspraken met familie over wat zij willen en kunnen bijdragen? En hoe ondersteunen we onze medewerkers om die gesprekken goed te voeren? Ook kijken we naar praktische zaken zoals een digitaal systeem om het samen zorgen beter te kunnen faciliteren voor medewerkers en ook voor de vrijwilligers. Het gaat om praktische dingen die het verschil gaan maken. Kleine veranderingen die ervoor zorgen dat mensen zich thuis voelen en dat iedereen weet waar hij aan toe is. Daar wil ik graag samen met collega's aan bouwen."